POWTÓRZENIE

Jeżeli punkty widzenia, przesunięcia i znie­kształcona fotografia zdumiewają nas właśnie- dlatego, że dotyczą fotografii, to dla sztuk plas­tycznych, takich jak np. grafika, wydają się one środkami zwykłymi, a nawet tradycyjny­mi. Co więcej: kino — właśnie dlatego, że jest opowiadaniem — dysponuje środkiem, który jest czymś naturalnym w tekście słownym, ale stanowi unikat w świecie sztuk plastycznych. Jest to powtórzenie. Kilkakrotne pokazanie te­go samego przedmiotu na ekranie stwarza pe­wien szereg rytmiczny — i znak przedmiotu zaczyna się odrywać od oznaczanego przedmio­tu. Jeśli naturalna forma przedmiotu jest ukie­runkowana lub nacechowana pod kątem „za­mknięty — otwarty”, „światło — ciemność”, wówczas powtarzalność przytłumia znaczenia materialne, a uwypukla sensy oderwane — lo­giczne lub asocjacyjne.